‘Vaardigheden vormen de basis voor studiesucces!’
In de strategievisie van de Vereniging Hogescholen, #Hbo2025, Wendbaar & Weerbaar, staat dat het ho als voornaamste kerntaak heeft om studenten op te leiden tot kritische, ondernemende en onderzoekende professionals. Daardoor zal het ho in de toekomst nog meer aandacht besteden aan de vaardigheden die hiervoor nodig zijn. Ook binnen het voortgezet onderwijs is er vanuit de VO-Raad meer aandacht voor de brede vorming van leerlingen, zoals staat beschreven in de VO-agenda 2014-2020, Klaar voor de toekomst.
Hbo-studenten werken (in het kader van hun afstudeeropdracht) aan de vormgeving van het raamwerk, de leerlijn en de inspiratiebundel. Er wordt gewerkt aan de doorontwikkeling van de ‘Ace your selfstudy app’. In deze app worden de vaardigheden uit het raamwerk concreet gemaakt voor leerlingen. De werkgroep PWS gaat de leerlinghandleiding PWS digitaal maken, aanvullen en toegankelijker maken voor de doelgroep is de volgende stap. Daarnaast worden leerlingen aan studenten gekoppeld voor begeleiding en worden PWS-begeleiders geprofessionaliseerd.
Om de aandacht voor het werken aan vaardigheden in het VO te vergroten is het profielwerkstuk als startpunt genomen. Het profielwerkstuk biedt als grote opdracht die elke leerling moet maken veel kansen om aan de ontwikkeling van een flink aantal ho-vaardigheden te werken.
De vaardigheden waar het om gaat zijn:
Analyseren
Mondeling communiceren
Schriftelijk communiceren
Samenwerken
Plannen en organiseren
Reflecteren
Onderzoeken
Uit de samenwerking tussen de deelnemende scholen bleek echter dat de wijze waarop het profielwerkstuk wordt ingericht (zowel qua inhoud als proces) zeer verschillend is per vo-school, waardoor ook de mate waarin studenten werken aan de ontwikkeling van bovengenoemde vaardigheden (en de mate waarin zij hierop worden beoordeeld) zeer uiteenloopt. Om tot een meer eenduidige aanpak van het pws op verschillende vo-scholen te komen isin studiejaar 2014-2015 gericht op de ontwikkeling van een ‘leidraad profielwerkstuk’ ontwikkeld. Deze leidraad bevat praktische tips en aanbevelingen voor vo-scholen voor een ´hbo-waardige inrichting van het pws. Dit studiejaar staat de implementatie van de leidraad centraal. Door middel van een nulmeting hebben we overzicht gekregen waar scholen nu staan. Vervolgens kunnen we gericht kijken waar de meeste ‘verbetering’te behalen valt.
Na deze start zal de werkgroep ook kijken welke vaardigheden nog meer van belang zijn in de 21e eeuw. Te denken valt bijvoorbeeld aan burgerschap, digitale geletterdheid, leervaardigheden, probleemoplossen en kritisch denken; vaardigheden die ook worden genoemd in diverse publicaties rondom 21st century skills. Ook zal de werkgroep een ho-startniveau voor de relevante vaardigheden omschrijven en op zoek gaan naar good practices als het gaat om de ontwikkeling van een doorlopende leerlijn vo-ho voor vaardigheden.
De werkgroep ho-vaardigheden bestaat uit een vertegenwoordiging van teamleiders havo en/of pws-coordinatoren vanuit het voortgezet onderwijs. Vanuit het ho maken onderwijsadviseurs en docenten deel uit van de werkgroep.
Projectleider van de samenwerking rondom ho-vaardigheden is Herma Verbeij, Verbeij, jhverbeij@comenius.nl